Pengurusan Mutu Air

Kepentingan Kualiti Air

Meminimakan kematian ikan
Tumbesaran ikan tidak terjejas
Bebas dari penyakit
Bebas dari pemangsa air
Hasilkan ikan yang berkualiti

Kualiti air yang sesuai untuk ternakan:

Ada punca air
Air bebas pencemaran
Kuantiti air yang mencukupi
Tidak kering musim kemarau
Kolam boleh dikeringkan

Punca-punca air:

Hujan
Sungai
Tasik
Bekas Lombong
Paya
Terusan
Parit
Empangan
Mata air
Laut
Air Paip

Kualiti Air Kolam yang bermasalah berpunca dari:

Tiada punca air/takungan air
Kolam tidak boleh dikeringkan
Kolam keruh dan berlumpur
Tiada sistem air keluar masuk
Kolam dipenuhi tumbuhan air/lumut
Pemberian makanan tidak betul
Kadar ternakan terlalu padat

Bagaimana Kualiti Air Ternakan Dapat Dikekalkan?

Air masuk berterusan
Sistem yang betul
Kadar ternakan yang betul
Pemberian makanan yang betul
Tempat ternakan bersih
Pengaporan kolam
Pembajaan kolam
Pemasangan kincir air (paddle wheel)
Pemasangan pengudaraan (blower)

Penentuan Parameter Mutu Air:

Suhu
pH
Oksigen terlarut
Alkaliniti
Kekeruhan
Warna Air
Ammonia
Ferum

Parameter Air Yang Sesuai Untuk Ternakan

Parameter	Julat
Suhu	25˚C-32˚C
pH	6.5-8.5
DO	Atas 5.0 ppm
Iron(Fe)	Bawah 1.0 ppm
Ammonia	Bawah 0.5 ppm
Alkaliniti	Bawah 100 ppm
Paras air hijau	20cm-40cm

Suhu

Suhu tinggi berlaku kematian ikan
Suhu rendah gangguan tumbesaran ikan
Gangguan penetasan telur & pembiakan
Pertukaran suhu secara mendadak boleh menyebabkan kematian ikan(pindah ikan/kemasukan benih/pengangkutan ikan hidup)
Hujan lebat secara tiba-tiba boleh menyebabkan kematian
Suhu yang sesuai (25˚C-32˚C)
Peralatan digunakan Jangka Suhu

Unit yang digunakan untuk mengukur keasidan atau kealkalian air
pH yang sesuai ialah 6.5-8.5
pH yang terlalu rendah atau terlalu tinggi boleh menghentikan kadar tumbesaran dan menyebabkan kematian ikan
Ikan tiada selera makan
Kadar pembesaran lambat/bantut
tiada pembiakan berlaku
Kolam pH rendah perlu dikapor
Kolam pH tinggi perlu dikeringkan dan diganti air baru, lakukan secara berulang-ulang

OKSIGEN TERLARUT (DO)

Oksigen kurang pada malam hari dan di awal pagi kerana:

Kurang percampuran air bahagian atas dan bawah
Tiada air masuk
Kelebihan proses pereputan
Tiada aktiviti fotosintesis

Untuk Mengatasi:

Penggunaan alat pengudaraan
Penggunaan Sub Messeble Pump
Penggunaan blower
Memasukkan air secara berterusan

Tanda-tanda ikan kekurangan oksigen

Ikan berada di atas permukaan air
Ikan akan berkumpul di tempat air masuk
Ikan dalam keadaan tercungap-cungap

AMMONIA

Ikan mengeluarkan ammonia dalam bentuk bahan buangan
Jumlah tebaran ikan yang padat boleh meningkatkan kandungan ammonia
Kolam ternakan yang tiada air keluar masuk dengan ikan yang padat meninggikan kandungan ammonia
Sisa makanan yang berlebihan tingkatkan ammonia
Kesan: Kematian kepada ikan dan ikan bantut
Cara mengatasi masukkan air secara berterusan ke kolam ternakan
Julat yang sesuai untuk ammonia dibawah 0.5 ppm

Pengaporan Kolam

Meninggikan pH air kolam
Mengelakkan penyakit
Mengukuhkan dasar kolam
Meninggikan kesuburan kolam
Cepatkan proses pemendapan

Kadar penggunaan kapur mengikut pH air

pH air	< 4.0	4.0-4.5	4.5-5.0	5.0-5.5	5.5-6.0	6.0-6.5
Kapur sejuk Ca(OH)₂ (tan/ha)	1.9	1.5	1.1	1.0	0.6	0.5

Pembajaan Kolam

Menghasilkan air hijau untuk makanan semulajadi

Kesimpulan

Pengurusan kualiti air amat penting dalam semua jenis sistem ternakan kerana kegagalan dalam aspek kualiti air akan mengakibatkan kematian dan seterusnya mendatangkan kerugian kepada projek ternakan tersebut. Oleh itu tumpuan terhadap pengurusan kualiti air perlulah diberi keutamaan agar projek yang dijalankan menghasilkan pulangan yang lumayan kepada pengusaha.